Je, kikundi cha M23 kitaondoka mashariki mwa DRC baada ya makubaliano ya hivi majuzi?

Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo, DRC na kundi la waasi la M23 walitia saini tamko la kanuni Jumamosi (Julai 19) mjini Doha, na kuahidi kutia saini makubaliano ya mwisho ya amani ifikapo Agosti 18.

"Makubaliano yanaeleza kanuni muhimu ambazo pande zote mbili zimejitolea," alisema Mohammed bin Abdulaziz bin Saleh Al Khulaifi, Waziri wa Nchi wa Qatar katika Wizara ya Mambo ya Nje, katika hafla ya kutia saini.

Makubaliano hayo, yaliyofikiwa baada ya miezi kadhaa ya upatanishi wa Qatar na chini ya shinikizo kutoka kwa Marekani, yanaainisha usitishaji wa mapigano mara moja na ramani ya njia ya mazungumzo yajayo, hata kama masuala muhimu yamesalia kutatuliwa.

Huko Bukavu, wakaazi walijibu kwa tahadhari, na kuzitaka pande zote mbili kuwa "waaminifu" katika ahadi zao.

"Tumeanza kuhofu kwamba ikiwa upande mmoja utatoa wafungwa wa kisiasa na mwingine haufanyi, nini kingetokea?" aliuliza Albert Matabaro, mkazi wa eneo hilo.

Wengine walibaini kuwa makubaliano hayo yanasalia kuwa ya muda tu.

"Tulitarajia makubaliano ya uhakika," Mukamba Wilondja alisema.

"Benki zimefungwa, hakuna kazi. Watu wanateseka," muigizaji wa asasi za kiraia Amos Bisimwa alisema pande zote mbili zinaendelea kuimarisha wanajeshi: "Ikiwa hii itaendelea, watu itaendelea kupata hasara."

Makubaliano hayo yatamaliza vita?

Saini ya kanuni za makubaiano si makubaliano kamili, ni njia ya kuonesha nia njema kumaliza vita.

Makubaliano ya Jumamosi hayaamuru uondoaji wa wanajeshi au kutatua masuala ya kujenga imani kama vile kuachiliwa kwa wafungwa au ufikiaji wa benki katika maeneo yanayodhibitiwa na waasi.

Hata hivyo, inaziahidi pande zote mbili kuanza mazungumzo ifikapo Agosti 8 na kukamilisha makubaliano ya kina ya amani ndani ya siku kumi.

Afisa aliyehusika katika mazungumzo hayo alisema makubaliano hayo yanajumuisha utaratibu wa usitishaji vita wa kudumu na kurejesha udhibiti wa serikali mashariki mwa DRC,

"Tamko hili muhimu linaashiria mabadiliko kuelekea kupunguza hali ya wasiwasi na kuwalinda raia walioathirika pakubwa na vita," alisema Bruno Lemarquis, Naibu Mwakilishi Maalum wa Katibu Mkuu wa Umoja wa Mataifa nchini DRC na Kaimu Mkuu wa kikois cha UN nchini DRC, MONUSCO.

"Tunapongeza ahadi zilizotolewa na kutoa wito kwa utekelezaji wake kwa wakati na kwa uaminifu."

Kundi la waasi la M23 lilitwaa udhibiti wa Goma mwezi Januari na kujitanua katika majimbo ya Kivu Kaskazini na Kusini, huku wataalamu wa Umoja wa Mataifa wakiripoti msaada wa Rwanda. Kigali imekanusha kuwaunga mkono waasi na inasema vikosi vyake vinajilinda dhidi ya wanamgambo hasimu.

Kinachosalia sasa ni kuona ikiwa 8 Agosti pande mbili hizo zitasaini kwa uhakika makubaliano kamili ya amani na kusutisha vita kabisa.

Kikubwa zaidi ni kama wanajeshi wa M23 wataondoka katika maeneo waliothibiti tangu mashambulizi yao mapya ya Januari 2025.