Rais wa Eritrea aonya Ethiopia dhidi ya vita

Rais wa Eritrea, Isaias Afwerki, ameionya nchi jirani ya Ethiopia dhidi ya kuanzisha vita vipya kati ya mataifa hayo mawili, huku hali ya wasiwasi ikiwa juu katika eneo la Pembe ya Afrika.

Eritrea na Ethiopia zimekuwa na uhusiano mgumu tangu Eritrea ilipotangaza uhuru wake mwaka 1993, ambapo makumi ya maelfu ya watu waliuawa katika vita kati ya mataifa hayo kutoka mwaka 1998 hadi 2000.

Chanzo cha mvutano wa sasa, kulingana na serikali ya Eritrea, ni tamaa ya muda mrefu ya Ethiopia, ambayo haina bandari, ya kupata bandari ya bahari.

Afwerki, ambaye amekuwa akiongoza Eritrea tangu uhuru, alimwambia Waziri Mkuu wa Ethiopia, Abiy Ahmed, kwamba hawezi kushinda nchi yake kwa kutegemea wingi wa idadi ya watu – Ethiopia ina watu milioni 130, ikilinganishwa na watu milioni 3.5 wa Eritrea.

‘Vita visivyotakiwa’

"Kama anafikiri anaweza kushinda (vikosi vya Eritrea) kwa mashambulizi ya wimbi la binadamu, (anajidanganya)," Afwerki aliambia kituo cha televisheni cha serikali, Eri-TV.

"Kabla ya kuwavuta watu wa Ethiopia kwenye vita visivyotakiwa au kuwatumia kwa ajenda nyingine ya kisiasa, matatizo ya ndani ya nchi lazima yashughulikiwe na kutatuliwa kwanza," alisema.

Alitaja hatua za Abiy kama jaribio la "kugeuza mawazo" kutoka kwa matatizo ya ndani ya nchi.

Abiy alisaini makubaliano ya amani na Afwerki muda mfupi baada ya kuingia madarakani mwaka 2018, lakini mgogoro ulizuka katika jimbo la Tigray nchini Ethiopia kuanzia 2020 hadi 2022, ambapo vikosi vya Eritrea viliunga mkono waasi waliokuwa wakipigana na wanajeshi wa Ethiopia. Mwaka 2020, Eritrea ilikanusha madai ya kuingiza vikosi katika eneo la Tigray nchini Ethiopia.

Jaribio la Ethiopia kupata bahari

Takriban watu 600,000 waliuawa katika mgogoro huo, kulingana na makadirio ya Umoja wa Afrika.

Ingawa makubaliano ya amani yalimaliza mapigano, Eritrea imeendelea kuwa na uwepo wa kijeshi katika Tigray na uhusiano kati ya majirani hao umeendelea kuzorota.

Abiy amekuwa akisisitiza mara kwa mara kwamba Ethiopia lazima ipate ufikiaji wa bahari, lakini kwa njia za amani.

Mwezi uliopita, ripoti ya kundi la ufuatiliaji la Marekani ilidai kwamba Eritrea inajenga upya jeshi lake na kuleta hali ya wasiwasi kwa majirani zake.

Vikwazo vya silaha vimeondolewa

Waziri wa Habari wa Eritrea, Yemane Ghebremeskel, alikosoa ripoti hiyo ya shirika lisilo la kiserikali, The Sentry, na kulaumu "hali mpya ya wasiwasi katika eneo hilo" kwa Ethiopia.

Eritrea ilikuwa chini ya vikwazo vya silaha vya Marekani ambavyo viliondolewa baada ya makubaliano ya amani ya mwaka 2018.