Kiongozi wa zamani wa DRC akashifu mfumo wa haki baada ya kuondolewa kwa kinga ya kushtakiwa

Rais wa zamani wa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo Joseph Kabila siku ya Ijumaa alishutumu mfumo wa sheria wa nchi hiyo ya Afrika ya Kati, siku moja baada ya baraza la seneti kupiga kura kwa wingi kuunga mkono kuondolewa kinga yake ya kutoshtakiwa kutokana na madai yake ya kuwa na uhusiano na kundi la waasi la M23.

Kabila anasakwa nchini Congo kwa madai ya uhalifu dhidi ya ubinadamu kwa kuunga mkono uasi mashariki mwa nchi, ikiwa ni pamoja na kuhusika katika mauaji ya raia. Kongo pia imechukua hatua ya kusimamisha chama chake cha kisiasa na kunyakua mali ya viongozi wake.

"Kuhusu mfumo wa haki ... umeachana kabisa na majukumu yake, na kujiruhusu kunyonywa waziwazi kwa malengo ya kisiasa," Kabila, ambaye anakanusha uhusiano wowote na kundi la waasi, alisema katika hotuba yake Ijumaa jioni.

"Kwa hivyo sio kitu zaidi ya chombo cha ukandamizaji kwa udikteta unaojaribu sana kuishi," alisema.

Pia alitoa wito wa kuondolewa mara moja kwa wanajeshi wote wa kigeni katika eneo la kitaifa.

Kinga imeondolewa

Kabila alijiuzulu baada ya takriban miaka 20 madarakani mwaka 2018, akiangukia kwenye maandamano. Amekuwa nje ya nchi tangu mwishoni mwa 2023, hasa Afrika Kusini.

Seneti iliunga mkono kuinua kinga yake kwa kura 88 kwa 5 katika kura ya siri.

Kabila kwa wiki kadhaa amesema atarejea Kongo kusaidia kutafuta suluhu la mgogoro wa mashariki, ambapo waasi wa M23 wanaoungwa mkono na Rwanda sasa wanadhibiti maeneo makubwa ya ardhi.

Akizungumza siku ya Ijumaa kutoka eneo lisilojulikana - kwa sababu za kiusalama, kulingana na timu yake - Kabila alisema mamlaka ya Kongo na uadilifu wa eneo haviwezi kujadiliwa.

"Kama askari, niliapa kuilinda nchi yangu kwa dhabihu kuu ... ninabaki mwaminifu zaidi kuliko hapo awali kwa kiapo hiki," alisema.

Mazungumzo ya amani

Kurejea Kongo kwa Kabila kunaweza kutatiza azma ya kumaliza uasi mashariki mwa Congo, ambayo ina madini mengi muhimu ambayo utawala wa Rais wa Marekani Donald Trump unapenda kuyapata.

Washington inashinikiza kusainiwa kwa mkataba wa amani msimu huu wa joto, unaoambatana na mikataba ya madini inayolenga kuleta mabilioni ya dola za uwekezaji wa Magharibi katika eneo hilo, Massad Boulos, mshauri mkuu wa Trump kwa Afrika, aliiambia Reuters mapema mwezi huu.

Kabila aliingia madarakani mwaka 2001 baada ya kuuawa kwa babake. Alikataa kujiuzulu wakati muhula wake wa mwisho ulipomalizika rasmi mwaka wa 2016, na kusababisha maandamano mabaya, kabla ya kukubali kuondoka madarakani kufuatia uchaguzi wa 2018.